Phân tích hình ảnh những chiếc xe không kính

Dàn ý

Bài làm

I. Mở bài

Cách 1( trực tiếp):

– Dẫn dắt: giới thiệu tác giả, tác phẩm.

– Giới thiệu nội dung bài thơ và hình ảnh những chiếc xe không kính.

Cách 2( gián tiếp):

– Dẫn dắt: giới thiệu nguồn cảm hứng sáng tác của nhà thơ Phạm Tiến Duật.

– Giới thiệu bài thơ(…) và hình ảnh những chiếc xe không kính.

Cách 2: Con đường Trường Sơn đông nắng tây mưa- con đường huyền thoại một thời lửa cháy vẫn luôn gợi nhắc trong ta hình ảnh những đoàn xe khí thế hướng về miền Nam cùng hình ảnh những chàng trai, cô gái dũng cảm trên trận tuyến chống Mĩ. Đó chính là nguồn cảm hứng để nhà thơ Phạm Tiến Duật viết bài thơ “Bài thơ về tiểu đội xe không kính”. Bài thơ gây ấn tượng mạnh mẽ với người đọc về hình ảnh độc đáo của những chiếc xe không kính.

II. Thân bài

* Khái quát

– Nêu hoàn cảnh ra đời bài thơ.

– Giới thiệu dòng cảm xúc của nhà thơ

* Phân tích

Hai câu đầu bài thơ:

Tác giả đã lí giải nguyên nhân những chiếc xe không có kính.

+ Từ ngữ phủ định “không” điệp lại ba lần

+ Biện pháp tu từ liệt kê kết hợp với các động từ mạnh “giật”, “rung”

Không có kính không phải vì xe không có kính
Bom giật bom rung kính vỡ đi rồi.

Với ngôn ngữ thơ giản dị, giọng điệu thản nhiên pha chút ngang tàng, chắc khỏe như tác phong người lính; tác giả đã lí giải nguyên nhân những chiếc xe không có kính. Tác giả dùng từ ngữ phủ định “không” điệp lại ba lần, chuyển sang ý khẳng định: những chiếc xe không kính vốn không phải là một chủng loại riêng, không phải là thiết kế của những nhà sản xuất mà bởi: “Bom giật bom rung kính vỡ đi rồi”.

Biện pháp tu từ liệt kê kết hợp với các động từ mạnh “giật”, “rung” làm hiện lên hình ảnh những chiếc xe mang trên mình đầy thương tích của bom đạn chiến tranh.

Giọng điệu thơ như trùng xuống bởi hai chữ “ đi rồi” thể hiện tâm trạng xót xa cho những chiếc xe- người bạn đồng hành thủy chung.

Hai câu thơ còn cho thấy sự ác liệt của chiến trường những năm chống Mỹ. Thì ra cuộc chiến tranh thời kì 1969- 1970 đã làm cho những chiếc xe vận tải biến dạng. Giặc Mỹ tàn bạo muốn cô lập miền Nam, ngăn chặn sự chi viện của miền Bắc đã trút bom xuống những cánh rừng Trường Sơn, nhằm cắt đứt huyết mạch giao thông duy nhất nối liền hai miền Nam- Bắc.

Khổ cuối:

+ Phép điệp ngữ không có”, kết hợp với phép liệt kê tăng cấp

+ Rất nhiều chữ “ không có” làm nổi bật cái “ có”

+ Hình ảnh “ trái tim” vừa là hình ảnh ẩn dụ, vừa là hình ảnh hoán dụ.

Tuy nhiên, d­ường như­ càng ác liệt thì những chiếc xe càng hiên ngang, dũng cảm ra trận:

Xe vân chạy vì miền Nam phía trước
Chỉ cần trong xe có một trái tim

Rất nhiều chữ “ không có” nhưng ở cuối bài thơ lại vút lên một chữ “ có”: “ có một trái tim”. Phép đối lập giữa cái không và cái có, giữa vật chất và tinh thần đã thể hiện sức mạnh của những người lính lái xe. Câu thơ “Chỉ cần trong xe có một trái tim” đã trở thành nhãn tự của bài thơ, hình ảnh “ trái tim” vừa là hình ảnh ẩn dụ, vừa là hình ảnh hoán dụ. Hình ảnh hoán dụ là để chỉ người lính lái xe, còn ẩn dụ là gợi đến lòng yêu nước nhiệt thành, ý chí giải phóng miền Nam. Chiếc xe biến dạng đầy thương tích vẫn băng băng hướng ra tiền tuyến bởi nó mang trong mình một nguồn nhiên liệu vĩnh hằng, đó là lòng yêu tổ quốc, tấm lòng vì miền Nám ruột thịt.

* Đánh giá

– Đánh giá nghệ thuật, nội dung.

III. Kết bài

– Đánh giá chung về đoạn thơ

– Đoạn thơ khơi gợi trong em những tình cảm, trách  nhiệm gì?